Trong suốt hơn 95 năm xây dựng và phát triển, Công đoàn Việt Nam luôn thực hiện tốt vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, đồng thời tích cực góp phần củng cố khối đoàn kết giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã hội.

Ngày 11.2.2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Đỗ Văn Chiến (Phó Chủ tịch Quốc hội khóa XV từ ngày 10.11.2025) trao quyết định thành lập Đảng bộ Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho ông Nguyễn Đình Khang - Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam hồi tháng 2 năm 2025

     Góp phần quan trọng củng cố và phát huy sức mạnh đoàn kết toàn dân

     Từ khi ra đời vào ngày 28.7.1929, Công đoàn Việt Nam luôn gắn bó mật thiết với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, khẳng định vai trò không thể thay thế trong hệ thống chính trị và trong khối đại đoàn kết dân tộc.

     Công đoàn Việt Nam ra đời dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đánh dấu bước phát triển tất yếu của phong trào công nhân Việt Nam, phản ánh sự trưởng thành về ý thức giai cấp và tinh thần đoàn kết đấu tranh của người lao động. Ngay từ buổi đầu, Công đoàn Việt Nam không chỉ là tổ chức đại diện cho quyền lợi người lao động mà còn là lực lượng chính trị - xã hội quan trọng trong việc xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng.

     Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, Công đoàn Việt Nam cùng với các tổ chức chính trị - xã hội khác như Mặt trận Việt Minh, Hội Nông dân, Hội Phụ nữ... đã góp phần hình thành nền tảng của Mặt trận Liên Việt, sau này là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Công đoàn là một trong những thành viên sáng lập, đồng thời luôn là lực lượng nòng cốt trong mọi phong trào yêu nước, kháng chiến, kiến quốc. Vai trò đó thể hiện ở việc huy động, tập hợp công nhân, viên chức, người lao động tham gia vào các phong trào thi đua sản xuất, tiết kiệm, ủng hộ kháng chiến, bảo vệ độc lập dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội.

     Có thể thấy, sự ra đời sớm, tính tiên phong và gắn bó với Đảng là những yếu tố quan trọng để Công đoàn Việt Nam giữ vị trí sáng lập và trụ cột trong khối đại đoàn kết dân tộc. Đây vừa là kết quả của lịch sử đấu tranh giai cấp công nhân, vừa là yêu cầu khách quan của cách mạng Việt Nam.

    Theo PGS.TS Dương Văn Sao - nguyên Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Công đoàn, Công đoàn là cầu nối liền giữa Đảng, Nhà nước với công nhân, có vai trò là trường học kinh tế, trường học quản lý và trường học Chủ nghĩa xã hội. Hoạt động của Công đoàn những năm qua không chỉ tham gia quản lý kinh tế, xã hội, quản lý cơ quan, đơn vị mà còn đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân lao động; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ; tạo động lực khuyến khích người lao động làm việc với năng suất, chất lượng, hiệu quả cao. Công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức người lao động đi tiên phong trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, đấu tranh kiên quyết với các tệ nạn xã hội, xây dựng văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc được tiến hành thường xuyên, có chất lượng, hiệu quả.

     Là tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc, hoạt động Công đoàn đã đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế, xã hội.

     Trong suốt hơn 95 năm xây dựng và phát triển, Công đoàn Việt Nam luôn thực hiện tốt vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, đồng thời tích cực góp phần củng cố khối đoàn kết giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã hội. Một trong những nhiệm vụ trung tâm của Công đoàn là xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh, gắn bó mật thiết với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức - ba lực lượng chủ lực trong khối đại đoàn kết toàn dân. Công đoàn không chỉ là nơi người lao động bày tỏ ý chí, nguyện vọng mà còn là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với người lao động, qua đó củng cố niềm tin của nhân dân vào đường lối lãnh đạo của Đảng.

     Phát huy vai trò trụ cột trong kỷ nguyên mới

     Bước vào kỷ nguyên mới, nhất là công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, Công đoàn Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột của mình qua việc tổ chức nhiều phong trào, hoạt động hiệu quả. Một trong số đó là Công đoàn Việt Nam quyết tâm đổi mới trong thực hiện nhiệm vụ cốt lõi là đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động. Nhiệm vụ được thể hiện toàn diện và thiết thực, trong đó đại diện chính trị - tức là Công đoàn thay mặt người lao động trong mối quan hệ với Đảng, Nhà nước. Đại diện về pháp lý, Công đoàn thay mặt người lao động tham gia thương lượng, ký kết Thỏa ước lao động tập thể, bảo vệ quyền lợi chính đáng, hợp pháp của người lao động trong quan hệ lao động. Đại diện xã hội thể hiện qua việc Công đoàn chăm lo, hỗ trợ đời sống, phúc lợi cho đoàn viên, người lao động.

     Theo thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam năm 2024, khoảng 78% doanh nghiệp có tổ chức công đoàn cơ sở đã ký Thỏa ước lao động tập thể, trong đó nhiều bản có nội dung cao hơn luật về tiền lương, thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, an toàn vệ sinh lao động... Nhiều Liên đoàn Lao động địa phương đặt mục tiêu phấn đấu đến cuối nhiệm kỳ đạt 95% doanh nghiệp có tổ chức Công đoàn ký kết Thỏa ước lao động tập thể. Hiện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và các Liên đoàn Lao động tỉnh đã và đang nỗ lực hỗ trợ các công đoàn cơ sở nâng cao năng lực thương lượng, ký kết Thỏa ước lao động tập thể, tăng cường tuyên truyền, tư vấn pháp luật.

     Việc chăm lo đời sống cho đoàn viên, người lao động luôn được tổ chức Công đoàn Việt Nam chú trọng. Điển hình như các chương trình Tết Sum vầy với việc tổ chức tặng quà, hỗ trợ vé tàu xe, tổ chức đưa hàng triệu công nhân về quê đón Tết. Từ sáng kiến của Báo Lao Động, năm 2015, lần đầu tiên chương trình Tết Sum vầy được tổ chức. Mười năm sau, đến 2024, có 186.944 chương trình được tổ chức ở các cấp công đoàn, thu hút trên 33 triệu cán bộ, đoàn viên, người lao động tham gia, được tặng quà. Tại chương trình, hơn 26,2 triệu đoàn viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn được chăm lo, tặng quà với tổng số tiền trên 10.617 tỉ đồng, trong đó huy động từ nguồn xã hội hóa gần 5.847 tỉ đồng(chiếm tỉ lệ 55%).

Ông Trần Thanh Hải - nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐVN - trao đổi với tác giả sáng kiến tiêu biểu trong Chương trình “1 triệu sáng kiến”, năm 2023

     Với những hoạt động thiết thực, Công đoàn Việt Nam - một thành viên của Mặt trận Tổ quốc - đã thực sự là chỗ dựa tin cậy của hàng triệu đoàn viên và người lao động, góp phần xây dựng quan hệ lao động tiến bộ, hài hòa, ổn định trong thời kỳ mới.

     Không chỉ làm tốt việc đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động, với tư cách là thành viên trụ cột của khối đại đoàn kết dân tộc, tổ chức Công đoàn Việt Nam còn tổ chức nhiều phong trào thi đua hiệu quả. Trong đó, Công đoàn tham gia vào phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” thông qua việc kêu gọi đoàn viên, người lao động tích cực hưởng ứng, đóng góp công sức, trí tuệ để xây dựng nông thôn mới. Đây là phong trào được thực hiện bởi sự chung tay của toàn xã hội, bao gồm Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, trong đó có các cấp công đoàn. Công đoàn đã vận động, khuyến khích đoàn viên, người lao động hưởng ứng tham gia các hoạt động xây dựng nông thôn mới; góp phần vào việc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân nông thôn; xây dựng các mô hình hay, cách làm sáng tạo trong công tác xây dựng nông thôn mới, đặc biệt là phát huy vai trò của công đoàn trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội ở nông thôn.

     Các phong trào thi đua do Công đoàn tổ chức đều thu hút đông đảo cán bộ, đoàn viên, người lao động tham gia, mang lại hiệu quả cao cho toàn xã hội. Một trong số đó là phong trào thi đua yêu nước như “Lao động giỏi, lao động sáng tạo”, “Xanh - Sạch - Đẹp, bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động”, góp phần tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, nâng cao vị thế của người lao động.

     Nổi bật là chương trình “1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, sáng tạo, quyết tâm chiến thắng đại dịch COVID-19”nhằm khơi dậy tinh thần sáng tạo của đoàn viên, người lao động để vượt qua khó khăn do đại dịch COVID-19 và góp phần vào sự phục hồi kinh tế. Diễn ra từ ngày 1.9.2021 đến 1.9.2023, chương trình nhận được sự hưởng ứng tích cực trong đoàn viên, người lao động và thu được 2.409.104 sáng kiến từ các cấp công đoàn, vượt xa mục tiêu ban đầu đề ra.

     Chương trình là một trong những giải pháp hiệu quả cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước và Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chung tay góp phần kiểm soát có hiệu quả dịch COVID-19, từng bước phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Đồng thời, nâng cao vị thế, vai trò của đoàn viên, người lao động Việt Nam thông qua phát huy sáng kiến, sáng tạo; khẳng định tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, ý chí tự lực, tự cường, vai trò tiên phong, sáng tạo của giai cấp công nhân, tổ chức Công đoàn Việt Nam hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc.

     Trong suốt hơn 95 năm xây dựng và phát triển, Công đoàn Việt Nam luôn thực hiện tốt vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, đồng thời tích cực góp phần củng cố khối đoàn kết giữa các giai cấp, tầng lớp trong xã hội.

     Năm 2025, các phong trào thi đua của tổ chức Công đoàn được phát động tập trung vào việc “Đổi mới, sáng tạo, hiệu quả trong hoạt động Công đoàn” và khuyến khích đoàn viên, công nhân, viên chức, người lao động phát huy sáng kiến, nâng cao năng suất, chất lượng lao động và tinh thần trách nhiệm. Các hoạt động này nhằm đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn 2025-2030. Điều quan trọng nhất ở các phong trào thi đua do Công đoàn phát động, triển khai là đều có tiêu chí cụ thể, những tiêu chí đó được các cấp công đoàn cụ thể hóa phù hợp với điều kiện thực tiễn đơn vị nên luôn thu hút đông đảo đoàn viên, người lao động hưởng ứng, tham gia.

     Bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và thách thức, vai trò của Công đoàn càng trở nên quan trọng và cần được đổi mới mạnh mẽ để xứng đáng là trụ cột của khối đại đoàn kết dân tộc. Do đó, tổ chức Công đoàn Việt Nam đã, đang và sẽ tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, hướng mạnh về cơ sở, lấy nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên và người lao động làm trung tâm. Công đoàn phải thực sự là chỗ dựa tin cậy của người lao động, nhất là trong các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Công đoàn tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, bồi dưỡng nhận thức giai cấp công nhân, nâng cao ý thức trách nhiệm, lòng yêu nước, tinh thần kỷ luật, tác phong công nghiệp. Đây là cơ sở để xây dựng đội ngũ công nhân đủ năng lực làm chủ khoa học - công nghệ hiện đại, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước.

     Đặc biệt, để tiếp tục phát huy vai trò đại diện chính trị - xã hội trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Công đoàn Việt Nam cần tích cực tham gia giám sát, phản biện xã hội, góp phần xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh; đồng thời đấu tranh chống các luận điệu chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc của các thế lực thù địch.